Sezaryen Sonrası Sakız Çiğnemek

Son yıllarda dünyada ve ülkemizde sezaryen doğum en sık yapılan abdominal (karın) cerrahi girişimlerden birisidir.

Sezaryenden sonra 6–8 saat gibi bir süre ayağa kalkamayan, bağırsak hareketleri başladıktan sonra ağızdan sıvı almaya başlayabilen(su, komposto,gaz yapmayan sıvılar), idrar sondası olan hasta doğum sonrası dönemin ilk günlerinde sıkıntı yaşamaktadır.Ayrıca bu hastalarda kabızlık, mide ve bağırsaklarda gaz birikiminden dolayı rahatsızlık duyulabilmektedir. 

Ameliyat sonrası dönemde hastalarda 12-36 saat gaz çıkaramama görülebilmektedir.Bu sorunu önlemede ameliyat sonrası bakım önemlidir.

Sakız çiğneme, yemek yemeyi taklit ettiği için sindirimi aktive eder ve sanal beslenme olarak kabul edilir. gastrointestinal (mide ve bağırsakları bir arada anlatan genel terim) hormonların ve tükürük salınımını artırarak bağırsak fonksiyonlarını hızlandırır.

Sakız çiğneme, ameliyat sonrası dönemde bağırsak fonksiyonlarını başlatmada tedavi yöntemi olarak da değerlendirilmektedir. Sezaryen ameliyatı sonrası erken dönemde ağızdan beslenmenin sağlanması bağırsak hareketlerinin başlamasında etkilidir. Ancak ameliyat sonrası hastalar en erken 6-8. saatlerde beslenebilmekte ve ağızdan besin almaya bağlı olarak bulantı,  kusma, gibi sorunlar yaşayabilmektedirler.

Hemşireler bakım verdikleri hastaların yaşadıkları sorunların olumsuz etkilerini azaltmak ve memnuniyetlerini artırmak için güvenilir, ucuz, faydalı, kullanımı rahat girişimlere ihtiyaç duymaktadır. Sezaryen ameliyatından sonra bağırsak fonksiyonlarını artırmada ucuz, güvenilir ve yan etkisiz bir yöntem olduğu kabul edilen sakız çiğneme, gerçek beslenme yerine kullanılabilir. 

2013 yılında yayımlanan bir çalışmanın sonucuna göre sezaryen ameliyatı sonrası çiğnetilen çalışma grubu hastalarının, kontrol grubundaki hastalara göre daha erken gaz ve gaita(dışkı) çıkışının olduğu bulunmuştur. Çalışma sonucunda; sakız çiğnemenin, yan etkisinin olmadığı ve bu nedenle ameliyat sonrası erken beslenmeye geçişte faydalı, güvenli, ucuz ve kolay uygulanabilir bir yöntem olması nedeniyle kliniklerde rutin olarak uygulatılması önerilmiştir.   

Sevgiyle Kalın...

Kaynak: Utli H, Çalışkan N .Sakız Çiğnemenin Sezaryen Sonrası Bağırsak Fonksiyonlarına Etkisi. Anatol J Clin Investig 2013;7(4):215-221